XÉT NGHIỆM HCV RNA - PHƯƠNG PHÁP PHÁT HIỆN VÀ CHẨN ĐOÁN BỆNH VIÊM GAN C HIỆU QUẢ

1.Bệnh viêm gan C có mức độ nguy hiểm thế nào?
Đây là một dạng nhiễm trùng ở gan có nguyên nhân là do siêu vi HCV với việc chúng gây viêm các tế bào dẫn đến gan bị rối loạn chức năng và hình thành các tổn thương vĩnh viễn. Từ đó, có thể dẫn tới các biến chứng có thể kể đến đó là xơ gan và nguy hiểm hơn là ung thư gan.
Bệnh có thể biểu hiện dưới hai dạng: cấp tính và mạn tính. Trong đó, cấp tính là tình trạng viêm gan do virus C diễn biến trong một thời gian ngắn, khoảng 6 tháng và một số trường hợp có thể tự khỏi, song cũng có thể dẫn đến mạn tính.
Mạn tính là tình trạng viêm gan do virus C diễn biến trong một thời gian dài, có thể là hơn 6 tháng và không thể chữa khỏi dứt điểm, dẫn đến xơ gan, ung thư gan và có thể gây tử vong.
 


Viêm gan C có thể dẫn tới rất nhiều biến chứng cực kỳ nguy hiểm. Bệnh thông thường không biểu hiện ra thành những triệu chứng rõ ràng nên nhiều người rất khó để phát hiện, xét nghiệm HCV RNA được xem là phương pháp hiệu quả nhất để chẩn đoán, xác định bệnh.
2.Việc xét nghiệm HCV RNA được thực hiện khi nào?
HCV RNA là xét nghiệm thuộc dạng sinh học phân tử, được tiến hành nhằm mục đích xác định nồng độ của siêu vi Hepatitis C Virus (HCV) thông qua việc đo RNA. Phương pháp thực hiện là Real Time PCR - đạt tới độ chuẩn xác cực kỳ cao ngay cả trong thời kỳ nồng độ virus trong máu rất thấp.
Mẫu bệnh phẩm dùng để xét nghiệm là huyết tương hoặc là huyết thanh lấy từ người bệnh, sau đó tách chiết RNA. Chỉ định HCV RNA được áp dụng với các trường hợp:
* Người bệnh đã được thực hiện xét nghiệm sàng lọc viêm gan C (HCV Ab, HCV test nhanh,...) cho kết quả dương tính.
* Người bệnh có dấu hiệu đặc thù của bệnh về gan như: vàng da, mệt mỏi, chán ăn, ngứa ngáy…
* Nghi ngờ tiếp xúc với máu của người nhiễm virus HCV
* Thực hiện định kỳ với những người bị viêm gan C mạn tính để theo dõi và điều trị tình trạng bệnh.
RT - PCR mang tới độ chính xác cao khi được thực hiện tuân thủ kỹ thuật
 


3. Các bước thực hiện khi tiến hành xét nghiệm
Những đối tượng được chỉ định xét nghiệm HCV RNA sẽ được thực hiện theo các bước như sau:
* Người bệnh được tiến hành lấy mẫu máu ở tĩnh mạch với một lượng khoảng 2ml.
* Mẫu bệnh được lấy, bảo quản, vận chuyển, thực hiện theo một quy trình khép kín và đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật.
* Căn cứ vào kết quả, bác sĩ sẽ đưa ra kết luận: Nếu không phát hiện sự tồn tại của virus hoặc dưới ngưỡng thì chứng tỏ đã được điều trị dưới ngưỡng phát hiện, nếu ra chỉ số thì chứng tỏ có sự tồn tại của virus trong máu.
Việc xét nghiệm sẽ giúp bác sĩ đưa ra quyết định về cách điều trị bệnh hoặc đánh giá sự thích ứng, hiệu quả tác động của thuốc hay ngừng điều trị nếu tải lượng của virus đã hạ xuống mức cho phép.


4. Ý nghĩa mà xét nghiệm mang lại
Các kết quả xét nghiệm định lượng cung cấp một phép đo chính xác lượng HCV trong máu. Việc xét nghiệm sẽ giúp bác sĩ đưa ra quyết định về cách điều trị bệnh hoặc đánh giá sự thích ứng, hiệu quả tác động của thuốc hay ngừng điều trị nếu tải lượng của virus đã hạ xuống mức cho phép.
Thông thường, giá trị trung bình của HCV-RNA như sau:
- Mẫu bệnh phẩm âm tính:Không phát hiện virus trong mẫu bệnh phẩm
- Mẫu bệnh phẩm dương tính: Đo cụ thể được nồng độ tải lượng virus.
- Mẫu bệnh phẩm ngoài ngưỡng định lượng. Cụ thể hiện nay khoa Hóa Sinh bệnh viện Hữu Nghị - Việt Tiệp đang tiến hành xét nghiệm trên hệ thống Cobas 4800 với ngưỡng đo như sau
* Titter min: <15
* Titter max: >10^8 ( 1.00x10^8) IU/ml
Đo tải lượng virus của bạn trước khi điều trị cho phép bác sĩ theo dõi tải lượng virus của bạn trong và sau khi điều trị.
 


5. Những lưu ý cần tuân thủ trong quá trình thực hiện xét nghiệm này
Để kết quả mang lại có tính chính xác cao, cả người bệnh và việc tiến hành xét nghiệm đều cần tuân thủ theo các quy định hết sức chặt chẽ
Đối với người bệnh
* Nếu sử dụng các loại thuốc dù là trị bệnh hay thuốc bổ, thuốc giảm đau đều phải thông báo cho bác sĩ để có hướng dẫn.
* Việc sử dụng các chất kích thích cũng cần được ngừng trong thời gian ít nhất 4 tiếng trước khi mẫu được lấy.
Thuốc dù trị bệnh hay thuốc bổ đều cần được xem xét sự ảnh hưởng tới kết quả của xét nghiệm
Đối với việc thực hiện
* Xét nghiệm chỉ được chấp nhận khi sử dụng mẫu huyết thanh dùng EDTA làm chất chống đông hoặc huyết tương. Khi sử dụng các loại mẫu khác có thể dẫn đến kết quả không chính xác.
* Định lượng HCV RNA phụ thuộc vào số lượng virus hiện diện trong mẫu và có thể bị ảnh hưởng bởi phương pháp thu mẫu, điều kiện của người bệnh và / hoặc giai đoạn bệnh.